تخت های بیمارستانی در بستر فرسودگی

شفاانلاین»سلامت 5/62درصد تخت‌های بیمارستانی مشهد فرسوده است. آمارها در این زمینه حکایت از وضعیتی نگران‌کننده دارند؛ در مشهد 4هزار تخت بیمارستانی وجود دارد که براساس آماری که دانشگاه علوم‌پزشکی دراختیار خبرنگار ما قرار داده است، بیش از 2هزارو500تخت، یعنی همان 5/62درصد آن‌ها فرسوده است؛ رقمی که به‌گفته سیدسجاد رضوی، معاون درمان وزارت بهداشت، میانگین کشوری‌ آن فقط 35درصد است. فرسودگی تخت‌ها در مشهد، بیمارستان‌های شاخصی مانند امام‌‌رضا(ع)، شریعتی، طالقانی و قائم(عج) را درگیر کرده است.درحالی‌که عمر مفید تخت‌های بیمارستانی در ایران، سی تا چهل سال برآورد می‌شود، برخی بیمارستان‌های مشهد با قدمتی نزدیک به ۱۰۰سال هنوز در حال ارائه خدمات درمانی هستند؛ وضعیتی که هم ایمنی بیماران را به خطر می‌اندازد و هم کیفیت خدمات درمانی را تحت‌تأثیر قرار داده است. از یک‌سو، کمبود بودجه برای نوسازی تجهیزات و ازسوی دیگر بی‌میلی بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در این بخش، سیستم درمانی مشهد را با چالش مواجه کرده و این درحالی است که با حرکت تند به‌سوی پیری جمعیت و افزایش نیاز به خدمات درمانی، بار بیشتری بر دوش بیمارستان‌های فرسوده شهر وارد می‌شود.

کمبود بودجه؛ اصلی ترین چالش
به گزارش شفاآنلاین  عمر مفید تخت های بیمارستانی نظر به کیفیت ساخت، میزان استفاده و شرایط نگهداری آن متفاوت است. اما به صورت میانگین تخت های بیمارستانی در ایران عمر مفیدی بین سی تا چهل سال دارند. در کشورهای توسعه یافته این رقم بین پنجاه تا صد سال متفاوت است. پیش تر رضوی، معاون درمان وزارت بهداشت، گفته بود: درحال حاضر حدود 1070بیمارستان در کشور وجود دارد که 40هزار تخت آن ها، یعنی 35درصد تخت های موجودشان، فرسوده است و باید جایگزین شود؛ ایمنی کارکنان و بیماران برای ما بسیار مهم است و پیگیر جایگزین کردن تخت های فرسوده هستیم.  
در این گزارش، در گفت وگو با رضا وثوقی مقدم، مدیر بیمارستان ها و تعالی خدمات بالینی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ابعاد مختلف این معضل، تأثیرات آن بر سیستم درمانی و راهکارهای پیشنهادی برای بهبود شرایط را بررسی کرده ایم که در ادامه می خوانید.  
او در پاسخ به اینکه چند درصد از تخت های بیمارستانی در مشهد فرسوده است، می گوید: ما در مشهد حدود 4هزار تخت بیمارستانی داریم که بیشتر از 2هزارو500عدد آن ها فرسوده است و شامل بیمارستان های امام رضا(ع)، قائم(عج)، شریعتی، ابن سینا و طالقانی می شود. این بیمارستان ها با قدمت حدود 100سال همچنان خدمت رسانی برای بیماران را انجام می دهند، با این وجود بیش از 50درصد از تخت های بیمارستانی در مشهد فرسوده هستند که بیشتر از میانگین کشوری است.  
وثوقی مقدم که تأمین نشدن بودجه برای بیمارستان ها را اصلی ترین چالش در این زمینه می داند، درباره میزان بودجه دولتی موردنیاز و چگونگی تخصیص آن در گذشته و حال، اطلاعاتی دراختیار ما قرار نمی دهد. پیگیری های خبرنگار ما از معاونت توسعه دانشگاه در این زمینه، نیز به دریافت پاسخی منجر نمی شود.  
مدیر بیمارستان ها و تعالی خدمات بالینی دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان می کند: در گذشته اگر ما یک دستگاه را به مبلغ یک میلیارد تومان خریداری می کردیم، اکنون قیمت تنها یک قطعه این دستگاه، به 3میلیارد تومان رسیده است. قبلا منابعی با عنوان بهبود استانداردها به دانشگاه های علوم پزشکی اختصاص داده می شد که ما می توانستیم حداقل تجهیزات بیمارستان ها را به روز خریداری کنیم، اما به مرور زمان این منابع کمتر و کمتر شد. با توجه به پیشرفت فناوری در حوزه پزشکی، دستگاهی که 10سال پیش جزو به روزترین امکانات بود، امروز پاسخگوی نیاز های بیماران نیست، بنابراین برای تجهیز و به روز بودن بیمارستان ها ما نیازمند تأمین بودجه ازسوی دولت هستیم.  
او در مورد جایگزینی بیمارستان های قدیمی با توجه به افزایش جمعیت نیز می گوید: برای اینکه بتوانیم خدمات بهتر درمانی را به مردم ارائه بدهیم، طبیعی است که نیازمند بیمارستان های جدید و با تجهیزات به روز هستیم. در سالیان اخیر بیمارستان های اکبر و ولایت به سیستم درمانی مشهد اضافه شد تا مردم به راحتی به خدمات درمانی دسترسی داشته باشند. این درست است که بیمارستان های جدیدی ساخته شده است و در آینده هم باید ساخته شود، اما جایگزین کردن بیمارستان های قدیمی -که از نگاه ایمنی با مخاطرات زیادی مواجه است- با بیمارستان های جدید، هزینه زیادی نیاز دارد.

بخش خصوصی، سرمایه گذاری نمی کند
وثوقی مقدم با بیان اینکه بخش خصوصی در زمینه ساخت و تجهیز بیمارستان ها در استان سهمی ندارد، اظهار می کند: قاعدتا بخش خصوصی جایی سرمایه گذاری می کند که در کمترین زمان ممکن، سود خودش را کسب کند. اما در حوزه دولتی و خدماتی این برگشت سرمایه زمان بر است. متأسفانه یکی از چالش هایی که با آن مواجه هستیم، پیری جمعیت است؛ بیشتر بیمارانی که در بیمارستان ها بستری هستند، افراد سالمندند؛ از یک طرف برای بخش خصوصی به صرفه نیست که از آن ها مراقبت کند و از طرف دیگر فرزندانشان هم نمی توانند از آن ها در منزل نگهداری کنند، بنابراین در بیمارستان ها بستری می شوند و مراقبت از آن ها برعهده کادر درمان است.  
وی راه برون رفت از این چالش را ایجاد مراکز مراقبت از سالمندان می داند و تصریح می کند: برخی سالمندانی که در بیمارستان ها بستری هستند، نیازی به این کار ندارند و تنها نیازمند مراقبت های منظم هستند. برای برون رفت از این چالش، ایجاد بیمارستان های جدید، ایجاد مراکز مراقبت و نگهداری و تسهیلاتی از این قبیل می تواند بخشی از مشکلات فعلی را برطرف کند. با این راهکارها می توانیم خدمات بهتری به بیماران واقعی بدهیم.  
مدیر بیمارستان ها و تعالی خدمات بالینی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پایان تأکید می کند: زمانی که ما از تخت های بیمارستانی حرف می زنیم، منظورمان فضا و امکانات و تجهیزاتی است که برای بیماران ضروری است. خیلی از ساختمان ها در مشهد بافت قدیمی دارند و ناایمن هستند. با پیشرفت های روزافزون در حوزه های مختلف مخصوصا پزشکی، نیاز جدی به فناوری به روز و جدید داریم.